Met ingang van 1 januari 2024 bestaat de mogelijkheid om als ouders een gecombineerde (dubbele) achternaam te geven aan je kind. Kinderen kunnen zo de achternamen van beide ouders dragen. Er staat geen streepje tussen de achternamen en de volgorde waarin de namen worden vermeld, is vrij. De achterliggende gedachte is dat door het geven van een dubbele achternaam aan een kind de verbondenheid en identificatie met beide ouders tot uitdrukking kan worden gebracht. Ouders dienen hun keuze gezamenlijk door te geven aan de ambtenaar van de burgerlijke stand, en wel vóór of ter gelegenheid van de aangifte van de geboorte van hun kind.
Een uitzondering geldt voor kinderen waarvan de ouders geen huwelijk of geregistreerd partnerschap hadden ten tijde van de erkenning van het kind. Als de ouders op een later moment alsnog een huwelijk of geregistreerd partnerschap sluiten, kunnen de ouders bij de huwelijkssluiting of partnerschapsregistratie alsnog gezamenlijk verklaren dat hun kind (of kinderen) voortaan de geslachtsnaam van de andere ouder of een gecombineerde geslachtsnaam zal/zullen hebben.
De gekozen achternaam geldt óók voor broertjes en zusjes die daarna volgen. Ouders zijn niet verplicht om kinderen een dubbele achternaam te geven. Als ouders geen keuze maken, krijgt een kind, als de ouders niet gehuwd of geregistreerd partners zijn, de achternaam van de (geboorte) moeder. Bij een huwelijk of geregistreerd partnerschap krijgt het kind de achternaam van de vader of duomoeder.
Heeft een van de ouders nu al een dubbele achternaam? Deze naam wordt vanaf 1 januari 2024 als één achternaam gezien. Ook deze ouders kunnen een dubbele naam aan hun kind geven.
De keuze voor de achternaam heeft overigens niets met het hebben of krijgen van ouderlijk gezag te maken.
Adopteer je een kind? Ook een kind dat je adopteert, kan je een dubbele achternaam geven. Bij adoptiekinderen zijn de mogelijkheden zelfs ruimer. Er kan worden gekozen voor een combinatie van de achternamen van de biologische ouders en de adoptieouders. Er kunnen maximaal twee namen gekozen worden.
Uit de wet volgt dat ouders gezamenlijk een keuze maken over de achternaam van hun kind. Dat betekent dus dat je het als ouders samen eens moet worden. Mocht dit niet lukken, dan kun je je geschil hierover niet aan de rechter voorleggen. Meerdere rechters hebben zich hier inmiddels over gebogen. Zo oordeelde het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden dat er geen wettelijke grondslag is om vervangende toestemming te vragen aan de rechter als één van de ouders niet akkoord gaat met het geven van een dubbele achternaam. Beide ouders moeten vrijwillig instemmen met de keuze voor een dubbele achternaam. De wet biedt hiervoor geen ruimte om hierover vervangende toestemming aan de rechter te vragen. Zie ook ECLI:NL:GHARL:2024:4056.
Mocht je vragen hebben over de mogelijkheden die er zijn qua keuze van de achternaam of heb je andere vragen over het familierecht, dan kun je uiteraard contact opnemen met onze familierechtspecialisten.
